Төв суурин газарт оршин суугаа иргэдийн эрүүл, аюулгүй амьдрах орчин нөхцөлийг бүрдүүлэхэд гудамж талбайн гэрэлтүүлэг, зүлэгжүүлэлт нь чухал нөлөө үзүүлдэг.
Хүрмэн сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн дотуур байранд тогтмол 30-40 хүүхэд байрладаг бөгөөд шинэ дотуур байр баригдсан боловч хуучин хоёр давхар модон төмөр ортой тул дотуур байранд амьдардаг хүүхдүүдийн амьдрах орчин, эрүүл ахуйн шаардлага хангахгүй болсон тул уг орнуудыг солих шаардлагатай байсан.
Хүрмэн сум тэртээ 1923 онд байгуулагдсанаас хойш түүхт 100 жилийн ой 2023 онд тохиосон
Номгон сум нь соёл, урлагийн салбараас төрөн гарсан алдартан гавьяатан олонтой, соёлын өвөө уламжлуулан хөгжүүлж байна.
Номгон сумын цэцэрлэг нь 2009 онд 100 хүүхдийн хүчин чадалтай шинэ хичээлийн байрандаа орж хамран сургах тойргийн 213 хүүхдийн 100 хүүхдийг өдрийн ангидаа 4 бүлэгтээ хүлээн авч хамруулан сургуулийн өмнөх боловсрол эзэмшүүлэн сургалт үйл ажиллагаагаа зохион байгуулан ажиллаж байна
Номгон сум байгуулагдсаны түүхт 100 жилийн ой 2024 онд тохиож байна. Тус сум нь Монгол улсын өмнөд цэгийн сум бөгөөд унаган байгаль, түүхийн өв соёл ихтэй, мал аж ахуйн 5 баг, газар тариалангийн 2 цэг, хилийн 3 заставтай төрийн үйлчилгээ хүргэх томоохон нэгж талбартай нутаг юм.
Булган сумын соёлын төвийн номын сан 1954 онд байгуулагдаж өдгөө хүртэл үйл ажиллагаа явуулж байна. 2010 онд “Тогтвортой амьжиргаа” төслийн хүрээнд номын санд тохижилтын ажил хийсэн боловч түүнээс хойш тохижилтын ажил хийх төсөв, санхүүжилт байхгүйгээс хүмүүс номын санд сууж ном унших боломжгүй сандал ширээ дутагдалтай гэх мэт хүндрэлүүд байсаар ирсэн.
Булган сумын 5-р цэцэрлэгт тус суманд бүртгэлтэй сургуулийн өмнөх насны 104 хүүхэд танхимаар суралцаж боловсрол эзэмшиж байна.
Булган сумын ерөнхий боловсролын сургууль 1952 онд үүсгэн байгуулагдаж өдгөө 70 гаруй жил үйл ажиллагаагаа явуулж, тус сумын хүүхдүүдэд ерөнхий боловсрол олгон ажиллаж байна.
Дэлхийн хэмжээнд ховордсон зүйл амьтан болох Цоохор ирвэсийг 2000 онд Амьтны тухай хуулиар “Нэн ховор” гэсэн ангилалд оруулсан ба Байгаль хамгаалах олон улсын холбоо (IUCN)- ны Улаан номын “Устах аюул нүүрлэсэн” гэсэн ангилалд оруулсан байна.